برشت زمانی در نمایش گالیله در پاسخ به دستیار گالیله که می گوید بدبخت ملتی که قهرمان ندارد از زبان گالیله می نویسد بدبخت مردمی که به قهرمان نیاز دارند
اما کیست که به ضرروت عقلی حضور الگوهای قهرمانی و پهلوانی و دلیری و خردمندی در زندگی انسان اجتماعی باور نداشته باشد. حضور قدرتمند قهرمانان در اسطوره ها و افسانه های جهانی و تأثیر شگرف آنها در پرتوافکنی به توانایی های لایزال بشر، قرن هاست که تبدیل به محرکی برای تهییج انسان ها در گوشه و کنار کره خاکی برای تغییر در زندگی روزمره و دستیابی به موقعیت های آرمانی شده است.
سینما به عنوان مهم ترین، تأثیرگذارترین و پرنفوذترین شیوه بیان هنری عصر حاضر از آغاز یکی از ستون های اصلی خود را در روایت زندگی قهرمانان اسطوره ای، تاریخی، سیاسی، ورزشی و اجتماعی قرار داده است. ظهور پدیده اَبَرقهرمانان ابتدا در جهان کامیک بوک (کتاب های مصور) و پس از آن بر صفحه ی تلویزیون و پرده ی سینما، جلوه های دیگر از نیاز انسان، از بُعدی فانتزی، به اَبَرانسان های الگویی است.
تسلط بی چون و چرای فیلم های ابَرقهرمانی (به ویژه از آغاز هزاره سوم) در سینما و استقبال شگرف مخاطبان (به خصوص مخاطبان کودک و نوجوان) روزبه روز به اهمیت این پدیده در بخش سرگرمی ساز سینما افزوده است.
فیلم های ابَرقهرمانی در سالیان اخیر، به یُمن حضور نویسندگان و فیلمسازان متفکر (همچون کریستوفر نولان) جایگاه خود را از یک سرگرمی سازی فانتزی صرف ارتقاء داده و به سطحی اندیشمندانه در برخی آثار رسیده است.
این ویژه نامه کوششی در شناخت ریشه ها، ابعاد و شخصیت های آثار اَبَرقهرمانی است که به همت کسری ولایی و نویسندگان و مترجمان آگاه نشریه فراهم شده است.
صاحب این قلم بر این باور است که بدون شناخت دقیق و علمی پدیده های سینمای عامه پسند، که در هر دوره ای ظهور و سقوط خود را دارند، قادر به درک و تحلیل ابعاد شناختی مخاطبان نخواهیم شد. اینکه گروهی صرفاً با سلاح کُند نقدهای برج عاج نشین، این پدیده ها را ردّ و نفی کنند (که در کشور ما متأسفانه رسم ناپسند و رایجی است) تأثیری در اقبال مخاطبان ندارد. برای شناخت زیر و بم این آثار و آگاهی از هوشمندی ها و در عین حال نیرنگ های الگوسازی های این چنین، چاره ای جز ایجاد درک عمیق تر در جامعه ی مخاطبان نداریم.
متأسفانه در دورانی از سینمای ایران به سر می بریم که محدوده تصویرگری فیلم های ما، سقف آپارتمان ها و کوچه و خیابان هاست. اما ضرورت حضور فیلم های متکی بر قهرمانان ملی و اسطوره های مذهبی و تاریخی و حتی اَبَرقهرمانانی با الگوهای شرقی و ایرانی، نیاز مخاطبان به ویژه تماشاگران کودک و نوجوان و جوان ایرانی است.
گرچه سینما یک هنر بی مرز و جغرافیاست اما ضرورت حضور سخن ایرانی در حوزه فیلم های قهرمانی و اَبَرقهرمانی، که غالب آثار تولیدشده در این نوع از صنعت فیلم از یک سرزمین می آید، بیش از پیش احساس می شود. چشمان تیزبین تان را به مطالعه و ژرف اندیشی در ابعاد مختلف این پدیده در دنیای تصویر این شماره دعوت می کنم.
* شعار سوپرمن در سریال قدیمی انیمیشن
از دنیای تصویر 261